Extreme kou in Noord-Amerika door poolwervel, meer dan 20 doden

31 januari 2019

Het Middenwesten (in het noorden van de Verenigde Staten) en Canada worden geteisterd door extreem winterweer, met temperaturen tot rond de -50 °C 's nachts. Bij dergelijke temperaturen kan slechts een paar minuten in de buitenlucht verkeren al leiden tot amputatie en gangreen aan ledematen of tot overlijden. De uitzonderlijke kou heeft inmiddels al meer dan 20 levens geëist. In enkele Amerikaanse staten (Illinois, Michigan en Wisconsin) is de noodtoestand uitgeroepen. In de stad Chicago ligt het openbare leven vrijwel geheel stil.

President Trump, die niet gelooft in de wereldwijde opwarming, grijpt het extreme weer aan om zijn standpunt dat de Aarde helemaal niet warmer wordt nog eens te benadrukken. In enkele badinerende tweets schreef hij onder meer: "Wat is er in vredesnaam met de opwarming van de aarde gebeurd?"

Paradoxaal genoeg is het de klimaatverandering − die juist neerkomt op een wereldwijde opwarming − die de kans op dit soort extreme koudegolven vergroot. De klimaatverandering leidt er ook toe dat bepaalde luchtstromingspatronen rond de Noordpool veranderen, waardoor ijskoude lucht vanaf het poolgebied gemakkelijker kan afzakken naar lagere breedtegraden, met name Noord-Amerika. Volgens weerkundigen is het mogelijk dat dergelijke weerssituaties met extreme kou zich in de toekomst ook in Europa voor gaan doen, al spelen hier nog andere factoren mee waardoor de temperaturen vermoedelijk niet zo extreem laag zullen worden als nu in de VS.

Aan de andere kant van de wereld, in Australië, heerst momenteel een volkomen tegengestelde weerssituatie. Hier is het al enige tijd ongekend droog en heet, met temperaturen tegen de 50 °C. In Borrona Downs (Nieuw-Zuid-Wales) werd het in de nacht van 26 januari niet kouder dan 36,6 °C, een absoluut nachtelijk temperatuurrecord op het zuidelijk halfrond. Volgens de Australische autoriteiten kan het extreme weer nog tot april voortduren.