Naar inhoud springen

Eerste testvlucht met hardware voor Marsraket van SpaceX

Uit Wikinieuws

4 april 2019 

Een inmiddels alweer verouderde impressie van het Starship. De vormgeving blijft vrijwel gelijk, maar de raket wordt van glanzend roestvrijstaal gebouwd

Ruimtevaartbedrijf SpaceX heeft vannacht om 2:56 Midden-Europese Tijd op hun lanceerbasis in Zuid-Texas voor het eerst een aangelijnde vlucht met hun testraket Starhopper gemaakt. De Starhopper die met kabels aan het platform vastzat kwam zoals gepland slechts centimeters los van de grond waarna deze weer landde. Ongeacht hoe klein deze vlucht lijkt, is het voor SpaceX een belangrijke mijlpaal.

De Starhopper is een testvoertuig waarmee SpaceX het vliegen en landen met de door hen nieuw ontwikkelde raketmotor genaamd Raptor onder de knie wil krijgen. In 2012 en 2013 voerde SpaceX een serie soortgelijke vluchten uit met de testraketten Grasshopper en de F9R-dev om met de Merlin 1D-raketmotoren van hun Falcon 9 raketten te leren landen. De bij deze tests opgedane kennis resulteerde uiteindelijk vanaf december 2015 in tientallen succesvolle landingen van Falcon 9- en Falcon Heavy-boosters.

De nieuwe Raptor-motor is een veel krachtiger, maar ook veel complexere raketmotor die is ontworpen voor SpaceX’ volgende generatie raketten genaamd Starship. De motor verbrandt cryogeen methaan met cryogene zuurstof en heeft voor zowel de zuurstof als de methaan een aparte turbopomp met een eigen voorverbrander. Hierdoor worden de turbines minder heet en worden ze aan minder druk blootgesteld wat de levensduur en betrouwbaarheid van zo’n raketmotor ten goede komt. Deze techniek is nog nooit eerder in een raket gebruikt. Sinds 2016 werden prototypes getest en doorontwikkeld. In januari en februari werd de eerste Raptor op ware grootte statisch getest. De Starhopper is de eerste raket ooit die op methaan vliegt. Er zijn momenteel overigens minstens vier andere ruimtevaartbedrijven ook bezig met de ontwikkeling van draagraketten die op methaan vliegen. Methaan wordt vaak de “raketbrandstof van de toekomst” genoemd, omdat het makkelijker is op te slaan dan waterstof en meer kracht oplevert dan raketkerosine. Ook blijft het in de (koude) ruimte langer goed.

De Starhopper werd in de afgelopen drie maanden gebouwd in het Texaanse dorpje Boca Chica (en), aan de Golf van Mexico op een steenworp van de Amerikaans-Mexicaanse grens. Daar bouwt SpaceX een lanceerbasis. De afgelopen weken is hier ook een begin gemaakt met de bouw van het eerste echte Starship. De eerdere neuskegel van de Starhopper, die op foto’s uit januari te zien was, ging verloren toen deze in een storm werd omgeblazen. Omdat de Starhopper hooguit vijf kilometer hoog zal vliegen en geen hoge snelheden haalt, werd besloten dat een nieuwe neuskegel overbodig was. Hierdoor heeft de Starhopper met zijn bolle bovenkant een a-typisch uiterlijk gekregen.

Vanaf 20 maart probeerde SpaceX de Raptor-motor te starten. Dit verliep echter niet vlekkeloos. Bijna dagelijks werden de brandstoftanks gevuld en enkele malen werd een voorverbrander gestart, maar tot het ontsteken van de motor kwam het eerder niet. Op Twitter meldde de directeur van SpaceX, Elon Musk, dat er problemen door ijsvorming van brandstof in de leidingen waren. Het voordeel van het bouwen van een testvoertuig is dat dit soort problemen vroegtijdig opduiken. Daardoor kunnen er dus oplossingen voor worden ontworpen die vervolgens ook in het definitieve ontwerp kunnen worden toegepast.

Het Starship, dat in de toekomst volgens Elon Musk alle huidige raketten en ruimtevaartuigen van SpaceX gaat vervangen, wordt de krachtigste en grootste raket ooit gebouwd en kan na een bijtankbeurt in de ruimte landen en opstijgen op de Maan en op Mars en telkens herbruikt worden.

Voor het sprongetje dat de Starhopper vandaag maakte was deze nog met één Raptor uitgerust. Bij latere tests zal dit worden uitgebreid tot drie. Het daadwerkelijke Starship zal met zeven Raptors worden uitgerust. De reusachtige boosterraket, Super Heavy, die nodig is om het Starship vanaf de aarde in de ruimte te krijgen zal zelfs 31 van die motoren bevatten. Het 118 meter lange, roestvrijstalen Starship dat er uitziet alsof het uit een sciences fiction strip uit de jaren 1950 komt zou volgens Musk per vlucht 100 ton vracht of 100 mensen kunnen vervoeren. In een later stadium zou de vrachtcapaciteit mogelijk zelf 140 ton worden. Ondanks het enorme formaat en kracht verwacht Musk dat het lanceren met deze volledig herbruikbare raket goedkoper zal zijn, omdat er geen rakettrappen meer worden weggegooid na slechts één lancering. In een gesprek met NASA-directeur Jim Bridenstine (en) zei Musk begin maart dat volledige en snelle herbruikbaarheid van raketten en ruimteschepen de sleutel tot een constant bemande maanbasis, zoals NASA die voor ogen heeft, zullen zijn. SpaceX kondigde in september 2018 aan dat het in 2023 een groep kunstenaars onder leiding van de Japanse miljardair Yusaku Maezawa (en) met een Starship in een traject om de Maan wil lanceren.

Drukke tijd voor SpaceX

[bewerken]

De ontwikkelingen bij SpaceX volgen elkaar snel op. Begin vorige maand debuteerde SpaceX’ ruimteschip Dragon 2 nog op zijn eerste nog onbemande vlucht naar het ISS. Komend weekend zal de Falcon Heavy zijn eerste commerciële vlucht maken. De statische starttest daarvoor wordt later vandaag verwacht. Ook zullen later deze maand enkele Starlink-internetsatellieten van SpaceX worden gelanceerd voor verdere tests van het Starlink-netwerk. Met Starlink wil Elon Musk overal ter wereld (uitgezonderd gebieden dicht bij de noord- en zuidpool) breedbandinternet beschikbaar maken en geld verdienen om zijn plannen voor een toekomstige kolonisatie van Mars te financieren.

Bronnen

[bewerken]