Burundi doet de BBC en Voice of America in de ban

5 mei 2018

Burundi heeft de BBC en Voice of America in de ban gedaan, twee weken voordat het referendum over de grondwet plaatsvindt om de huidige president Pierre Nkurunziza langer in staat te stellen aan de macht te blijven. De Britse en Amerikaanse mediaorganisatie worden voor de duur van zes maanden geblokkeerd. De blokkade komt op aandringen van de regering op de Burundese mediawaakhond.

Als officiële reden wordt de 'onprofessionele houding' van de BBC en VoA genoemd, waarmee in de praktijk wordt bedoeld dat ze ook de oppositie aan het woord laten. Wat de BBC onder meer kwalijk wordt genomen, is dat een burger van Burundi aan het woord werd gelaten met uitlatingen die als "ongeschikt, overdreven, niet geverifieerd en beschadigend voor het staatshoofd" werden beschouwd. De opmerkingen zouden kunnen leiden tot "haat, politiek conflict en burgerlijke ongehoorzaamheid." Voice of America wordt er onder meer van beschuldigd "tendentieuze en misleidende informatie" te verspreiden en een journalist in dienst te hebben die door de Burundese justitie wordt gezocht.

De blokkade komt aan het begin van de verkiezingscampagne die van 1 tot 14 mei duurt. Naast de blokkades van de genoemde media ging er nog een waarschuwing uit naar het lokale station Radio Isanganiro en naar Radio France Internationale. Verder zijn er tientallen oppositieleden en activisten vastgezet omdat die het referendum zouden tegenwerken. Vijf miljoen Burundezen hebben zich ingeschreven om deel te nemen aan de verkiezingen. Volgens de oppositie zou een deel van de kiezers daartoe gedwongen zijn.

Het referendum van 17 mei aanstaande is omstreden. Op dit moment kan een president twee ambtstermijnen lang aanblijven. Wanneer Nkurunziza de meerderheid tijdens het referendum naar zich toe weet te trekken, kan zijn ambtstermijn potentieel tot 2034 doorgaan. De verlenging van het mandaat van de president zou nodig zijn vanwege de ontwikkelingen van de criminaliteit in het land. Daarnaast is ook voorzien in een breder mandaat voor de veiligheidsdiensten op ICT-gebied.

Ook voor democratieën waar sprake is van eerlijke en transparante verkiezingen wordt een te lange zittingstermijn van leiders als ongewenst beschouwd, ook wanneer de leider populair is onder de bevolking. Het uitgangspunt is dat er niet te veel macht bij een persoon mag liggen en de macht gedeeld moet worden. Al in de tijd van de oude Grieken werd er bij wetgevende vergaderingen aan vastgehouden. In de Verenigde Staten was dit een ongeschreven wet die in 1951 geformaliseerd werd nadat president Franklin Delano Roosevelt vier keer achter elkaar werd gekozen (1933-1945).