Acuut instortingsgevaar dreigt voor vuurtoren "Lange Jaap", omgeving afgezet

23 september 2021

De gemeente Den Helder heeft bij het dorp Huisduinen de Zeeweg/het Schapendijkje, het gebied rondom de beroemde vuurtoren Kijkduin (in de volksmond de "Lange Jaap" genoemd), per direct afgesloten binnen een straal van 70 meter rondom de toren. De vuurtoren dreigt namelijk volgens alarmerende berichten op korte termijn om te vallen of in te storten, bijvoorbeeld bij harde wind. Bij onderhoudswerkzaamheden zijn nieuwe scheuren in de wanden ontdekt, die groter zijn dan scheuren in de vloer die al langer bekend waren.

Demissionair minister van Infrastructuur en Waterstaat Barbara Visser schreef dinsdag een brief aan de Tweede Kamer. "Kleinere scheuren waren al bekend in de toren, echter waren deze niet van zodanige aard dat er per direct actie op moest worden genomen. De conclusie is dat er op dit moment niet ingestaan kan worden voor de constructieve veiligheid van de toren", aldus Visser.

In 1998 wees onderzoek door de TNO al uit dat er scheuren in de gietijzeren vloeren van de bovenste verdieping zaten. De toren werd om die reden toen gesloten voor het publiek. Boze bewoners van het dorp hebben nu de vraag gesteld waarom er sinds de ontdekking van de eerste scheuren geen verdere actie is ondernomen. Ook Jan Roelofsen, voorzitter van de dorpsvereniging van Huisduinen en oud-directeur van de VVV, uitte woensdag tegenover Hart van Nederland zijn frustratie hierover. Roelofsen heeft met Rijkswaterstaat regelmatig contact over de gang van zaken rond de toren.

Er zal de komende tijd nader onderzoek plaatsvinden om te kijken wat de nieuwe scheuren in de wanden precies betekenen voor de constructie van de vuurtoren, waarna naar een mogelijke oplossing wordt gezocht en wordt gekeken of de toren kan worden behouden. Mogelijk zal worden getracht de toren te stutten. Een van de complicerende factoren is dat lassen niet mogelijk is met het metaal waaruit de toren bestaat. De toren heeft daarnaast sinds 1988 de status van rijksmonument, waardoor nieuwe materialen over de oude heen plakken ook niet mag. Om dezelfde reden wordt ook afbreken ― indien dit nodig zou blijken ― erg problematisch.

De "Lange Jaap", gebouwd in 1877, is met ruim 63 meter de hoogste nog brandende vuurtoren van Nederland. De toren heeft altijd gefungeerd als een belangrijk baken en is met name voor de lokale bevolking van grote emotionele en symbolische waarde.