Naar inhoud springen

2025-10 Nieuwsbrief Wikimedia België

Uit Wikinieuws
Nieuwsbrief september 2025

Hoe komt het dat het Nederlands zo sterk vertegenwoordigd is op Wikipedia?

[bewerken]
VRT Radio 1

De Nederlandstalige Wikipedia behoort tot de zes grootste ter wereld, met bijna twee miljoen artikelen — een opmerkelijke prestatie voor een relatief klein taalgebied.

Voorzitter Geert Van Pamel van Wikimedia België vertelde erover in het VRT-programma Zijn er nog vragen? – een boeiend gesprek over vrijwilligers, betrouwbaarheid en de rol van AI binnen Wikipedia.

Volgens Geert zijn daar drie belangrijke redenen voor:

  1. Een bijzonder actieve gemeenschap. De Nederlandstalige Wikimedia-vrijwilligers zijn al jarenlang een drijvende kracht achter talloze bijdragen en verbeteringen.
  2. Landgebonden inhoud. Omdat Wikipedia per taal werkt, bestaan er aparte pagina’s voor onderwerpen die voor de verschillende landen anders ingevuld zijn, zoals belastingen, politieke systemen of onderwijs. Dat zorgt voor méér artikels in dezelfde taal.
  3. Breedte boven diepte. Waar Engelstalige artikels vaak zeer uitgebreid zijn, kiest de Nederlandstalige gemeenschap eerder voor kortere, meer toegankelijke bijdragen — en dus een groter aantal artikels.

Wie schrijft die artikels eigenlijk?

[bewerken]

Wikipedia draait volledig op vrijwilligers, wereldwijd zo’n 260.000 mensen. Statistisch gezien zijn dat ongeveer 50 actieve bijdragers per miljoen taalgebruikers — mensen die minstens drie aanpassingen per maand doen.

De achtergrond van onze vrijwilligers zijn divers: sommigen verdiepen zich in treinen, erfgoed of politiek, anderen verbeteren enkel taal of structuur.

Hoe wordt de kwaliteit bewaakt?

[bewerken]

Elke wijziging op Wikipedia is zichtbaar in de geschiedenis van een artikel. Vrijwilligers kunnen zo foutieve bijdragen eenvoudig terugdraaien. Fouten worden vaak snel opgemerkt, omdat er in real time notificaties bestaan voor nieuwe aanpassingen. Daarnaast volgen gespecialiseerde vrijwilligers voortdurend de recente wijzigingen op en kan elke wijziging met één klik worden teruggedraaid.

De rol van AI en technologie

[bewerken]

Al vóór de opmars van kunstmatige intelligentie werkte Wikipedia met scripts om vandalisme te detecteren — bijvoorbeeld wanneer iemand bewust of per ongeluk tekst verwijdert. Vandaag helpt AI ook bij het beoordelen van de kwaliteit van artikels: systemen tellen het aantal referenties, de structuur van het artikel wordt gecontroleerd en de onderlinge linken worden geanalyseerd. Hoe vollediger de opbouw, hoe hoger de score.

En wat met Geert zelf?

[bewerken]

Op de vraag of hij een eigen Wikipedia-pagina heeft, antwoordt Van Pamel met een glimlach: “Jij mag die aanmaken, maar ik mag niet over mezelf schrijven.” Een mooie knipoog naar de neutraliteit die de gemeenschap zo belangrijk vindt.

Beluister hier het volledige interview.

Ontmoetingsdag Computers – deel jouw verhaal met het Industriemuseum

[bewerken]
Atari 800 Computer

Van ponskaarten tot de eerste pc’s, van logge schermen tot lichtgewicht laptops – de opkomst van computers bracht een ongeziene verandering teweeg in bedrijven, scholen en huiskamers. Achter elke technologische sprong schuilen verhalen van mensen. En die wil het Industriemuseum in Gent graag verzamelen.

Op zondag 16 november 2025 organiseert het museum een Ontmoetingsdag Computers, een warme namiddag voor iedereen die betrokken was bij de doorbraak van de computertechnologie. Van bedrijfsleiders tot technici, van informatici tot programmeurs, van werknemers tot pioniers die hun eerste computerwinkel begonnen – allemaal zijn ze welkom.

Naast een gezellige babbel met koffie en taart kan je er ook je verhaal delen in het babbelsalon: hoe was het om te werken met de eerste computers? Welke toestellen herinner je je nog? Wat veranderde er door de jaren heen?

Wie dat wil, kan vooraf deelnemen aan een kennismakingsrondleiding door het Industriemuseum, langs ratelende drukpersen en bulderende weefgetouwen, tot bij de expo Over mensen en machines.

Deze ontmoetingsdag is een voorproefje van de nieuwe tijdelijke tentoonstelling over computers die het museum in 2026 opent. Daarin worden de informatietechnologie van verleden, heden én toekomst belicht – met bijzondere aandacht voor Belgische innovaties en vergeten verhalen.

📅 Wanneer: zondag 16 november 2025, van 14 tot 17 uur
📍 Waar: Industriemuseum, Gent
💸 Prijs: gratis
🧾 Inschrijven: vóór 9 november via info@industriemuseum.be, 09 323 65 00 of via het webformulier op de website

💡 Kan je er niet bij zijn maar wil je toch je verhaal delen? Dat kan ook! Laat iets weten via het formulier op de website.

👉 Lees alles nog eens na en schrijf je in!

Training: Inleiding Wikidata en OpenRefine

[bewerken]
Schrijfsessie drukkerijen Industriemuseum 2025-10-02 (2)

Wikidata, Wikimedia Commons en Wikipedia vormen samen een krachtig systeem om cultureel erfgoed wereldwijd zichtbaar te maken. Maar hoe breng je als archief, museum of kennisinstelling jouw data op een correcte en duurzame manier naar deze platformen?

Op woensdag 19 november 2025 organiseert Wikimedia België, in samenwerking met meemoo en het departement Transport & Mobility van KU Leuven, een opleiding “Inleiding tot Wikidata en OpenRefine” in Leuven.

Deze hands-on training is bedoeld voor wie aan de slag wil met open data, collecties wil ontsluiten of wil leren hoe Wikidata kan dienen als fundament voor Wikipedia-projecten en schrijfsessies.

Programma

[bewerken]

10:00 – 12:30

  • Inleiding tot Wikidata
  • Wikibase
  • Wikipedia & Wikimedia Commons
  • Reasonator
  • Wikidata Query
  • Short links
  • QRpedia

12:30 – 13:30

  • Lunch (gratis, inbegrepen)

13:30 – 16:00

  • ListeriaBot
  • WDFIST
  • OpenRefine

De sessie biedt zowel een theoretische uitleg, als praktische oefeningen. Je leert hoe data uit collecties voorbereid wordt voor Wikidata, hoe je ze koppelt aan bestaande gegevens, en hoe tools zoals OpenRefine helpen om de kwaliteit en consistentie van data te verbeteren.

📍 Locatie:
Transport & Mobility Leuven
Diestsesteenweg 71, 3010 Leuven, België

🕒 Datum & tijd:
Woensdag 19 november 2025, 10:00 – 16:00

💡 Belangrijk: inschrijving is verplicht wegens het beperkte aantal plaatsen en de gratis lunch. Indien verhinderd, gelieve terug uit te schrijven.

👉 Schrijf je hier in


Oorlogsdagboeken: vergeten stemmen uit WO II

[bewerken]
Oorlogsdagboek

Tussen vergeelde bladzijden liggen stemmen verstopt die ons vertellen hoe het écht was om te leven tijdens de oorlog.

Over angst in schuilkelders, heimelijke verliefdheden terwijl bommen vallen, en de kleine gebaren van hoop die mensen op de been hielden. Dagboeken uit de Tweede Wereldoorlog tonen niet alleen wát er gebeurde, maar vooral hoe het voelde.

Maar de tijd dringt. Elke dag raken we meer van die unieke getuigenissen kwijt — omdat ze vergeten in dozen, lades of kelders blijven liggen, of zelfs onbewust worden weggegooid. Daarom lanceert Archiefpunt het project Oorlogsdagboeken: een dringende oproep aan iedereen in Vlaanderen om thuis op zoek te gaan naar dagboeken, brieven of notities uit de oorlogsjaren.

"Wat vandaag misschien slechts een oud schriftje lijkt, kan morgen de sleutel zijn tot het begrijpen van ons verleden,” zegt Janna Aerts van Archiefpunt. “Als we die stemmen nu niet redden, verdwijnen ze voorgoed."

Oorlogsdagboeken vertellen verhalen die nergens anders te vinden zijn: van de winkelier die wakker ligt van lege rekken, een tiener die zijn eerste sigaretje krijgt van een Duitse officier, tot een jonge moeder die haar kinderen probeert te beschermen. Het zijn geen grote politieke analyses, maar een intieme inkijk in het dagelijks leven tijdens een van de donkerste periodes uit onze geschiedenis.

Juist die persoonlijke toon maakt deze documenten zo waardevol. Ze verrijken het historische verhaal met persoonlijke perspectieven — en vormen een belangrijke aanvulling op de grote lijnen die we al kennen uit officiële bronnen.

Daarom verzamelt Archiefpunt, samen met verschillende partners, zoveel mogelijk oorlogsdagboeken om ze te registreren, te bewaren en toegankelijk te maken voor onderzoek, educatie en creatieve projecten.

Heb jij een dagboek, brief of notitieboekje uit de oorlogsjaren liggen — bij jezelf of bij familie? Neem contact met ons op!

Samen zorgen we ervoor dat deze stemmen niet verdwijnen, maar een blijvende plek krijgen in ons collectief geheugen. Want samen bewaren we de toekomst.

#100wikiwomenchallenge 2025–2026: samen schrijven we vrouwen de geschiedenis in

[bewerken]
Doe mee met de #100wikiwomen challenge

Na het succes van de vorige editie gaat de #100wikiwomenchallenge ook dit jaar weer van start!

Vanaf 29 november 2025 dagen we iedereen uit om mee te schrijven aan een bijzondere traditie: 100 dagen lang elke dag één artikel publiceren over een vrouw — of over een onderwerp dat aan vrouwen gelinkt is.

Het doel?

[bewerken]

De zichtbaarheid van vrouwen op Wikipedia vergroten en de genderkloof in kennis verkleinen. Want hoewel vrouwen de helft van de wereldbevolking vormen, is dat op Wikipedia nog lang niet in balans.

Hoe werkt het?

[bewerken]

De uitdaging is eenvoudig maar krachtig:
🗓️ Kies een dag uit de lijst en schrijf een artikel
✍️ Publiceer het artikel op de door jouw gekozen dag vóór 18.00 uur.
🌍 Zet je artikel daarna op de grote gendergap-resultatenlijst.

Iedereen kan meedoen – of je nu een ervaren Wikipediaan bent of net begint. En als je enthousiast bent, mag je gerust meerdere dagen invullen!

Inspiratie nodig?

[bewerken]

Op de wensenlijst vind je tientallen namen van vrouwen die nog geen artikel hebben. Van vergeten wetenschappers tot hedendaagse kunstenaars — er is inspiratie genoeg om 100 dagen te vullen.

Extra motivatie

[bewerken]

Wie zich vóór 1 december 2025 inschrijft, maakt kans op een leuk cadeautje. De winnaar wordt bekendgemaakt op 8 maart 2026 – Internationale Vrouwendag.

Waarom meedoen?

[bewerken]

Met elk nieuw artikel over een vrouw help je om de digitale geschiedenis vollediger te maken. Samen tonen we dat kennis pas echt krachtig is wanneer iedereen erin vertegenwoordigd is.

➡ Wil je meeschrijven of meer weten?

[bewerken]

Wikipedia in een veranderend internetlandschap

[bewerken]
Human pageviews to all language versions of Wikipedia since September 2021, with revised pageviews since April 2025

De manier waarop mensen informatie zoeken, verandert in hoog tempo. Generatieve AI, chatbots en zoekmachines gebruiken steeds vaker Wikipedia-inhoud om directe antwoorden te geven — zonder dat gebruikers nog zelf Wikipedia bezoeken.

De Wikimedia Foundation volgt deze wereldwijde trends op de voet. In een recent rapport wordt uitgelegd hoe deze veranderingen de Wikimedia-projecten beïnvloeden, wat we eraan doen, en hoe jij kunt bijdragen.

📊 Een duidelijker beeld van ‘menselijk verkeer’

[bewerken]

Wikipedia ontvangt maandelijks miljarden paginaweergaven. Om te begrijpen hoeveel daarvan afkomstig zijn van echte bezoekers (en niet van bots), gebruikt de Foundation geavanceerde detectiesystemen. In 2025 bleek dat een deel van het verkeer – vooral vanuit Brazilië – eigenlijk van bots kwam die zich als mensen voordoen. Na correctie van die data zien we een daling van ongeveer 8% menselijke bezoeken ten opzichte van 2024.

Die daling toont een bredere trend: mensen krijgen vaker hun antwoorden rechtstreeks via AI of sociale media, vaak gebaseerd op de kennis die vrijwilligers op Wikipedia hebben opgebouwd.

🌍 Een verschuivend internet

[bewerken]

Steeds meer mensen gebruiken platforms als TikTok, YouTube en AI-chatbots om kennis te vinden. Daardoor zien veel open kennisprojecten minder direct verkeer. Toch blijft Wikipedia een onmisbare bron: vrijwel alle grote taalmodellen trainen op Wikipedia-data, en onze informatie vormt de basis voor talloze digitale toepassingen wereldwijd.

Wikipedia is dus nog altijd overal aanwezig — zelfs als mensen de site zelf minder bezoeken. Maar minder bezoekers betekent ook minder vrijwilligers en minder steun. Daarom blijft het belangrijk dat iedereen weet waar kennis vandaan komt, en dat vrije kennis een gemeenschap van echte mensen nodig heeft om te blijven groeien.

🧩 Wat doet de Wikimedia Foundation?

[bewerken]

Om in te spelen op deze veranderingen:

  • Wordt het gebruik van Wikipedia-data door derden beter gereguleerd en gecontroleerd (via o.a. Wikimedia Enterprise)
  • ontstaan er nieuwe teams die experimenteren met manieren om lezers en vrijwilligers te bereiken via mobiele toestellen, games, video’s en sociale platforms
  • en wordt ingezet op een betere beleving voor nieuwe bewerkers en jongere doelgroepen.

🤝 Wat kan jij doen?

[bewerken]

Blijf nieuwsgierig, klik door naar de bron, en praat over het belang van betrouwbare, menselijk samengestelde kennis. Vrijwilligers kunnen ook mee experimenteren met de nieuwe Reader Growth- en Reader Experience-teams.

👉 Je kunt hun experimenten volgen en feedback geven via hun overlegpagina’s of nieuwsbrief.

Na 25 jaar blijft Wikipedia een uniek project: een open, menselijk en transparant platform dat het internet voedt met betrouwbare kennis — vandaag, morgen, en voor de generaties die volgen.

➡️ Lees het volledige bericht op Diff

Wikipedia onder vuur: Trump-kamp wil eigen encyclopedie bouwen

[bewerken]
Logo Grokipedia

Conservatief Amerika heeft zijn pijlen gericht op Wikipedia. Rechtse stemmen willen de identiteit van alle vrijwilligers te grabbel gooien én de organisatie haar non-profit status af te nemen.

Volgens Trump-adviseur David Sacks is de encyclopedie “geleid door linkse activisten”, waarop Elon Musk aankondigde dat zijn AI-model Grok een alternatief zal bouwen: Grokipedia, “vrij van woke bias”.

De aanval past in een breder patroon. Denk aan de kritiek op traditionele media en sociale netwerken, die volgens conservatieve stemmen te progressief zouden zijn. Nu is het de beurt aan Wikipedia — een van de meest bezochte websites ter wereld en een sleutelbron voor zoekmachines en AI-systemen.

De Wikimedia Foundation benadrukt dat de encyclopedie open en vrijwillig wordt opgebouwd door miljoenen bijdragers wereldwijd, en dat neutraliteit het uitgangspunt blijft. "We hopen dat dit moment bijdraagt aan een beter begrip van hoe Wikipedia werkt" aldus een woordvoerder.

In een tijd waarin AI, politiek en media steeds vaker botsen over wat waar is, blijft Wikipedia een uniek platform: kennis delen, niet bezitten.

Lees hier het volledige artikel.

Agenda

[bewerken]

🗓️ Wikipedia-schrijfsessie: Santé – biercultuur in de kijker

[bewerken]
Wiki loves Denderland 2025 - Santé!

Schrijf mee aan onze lokale geschiedenis!

Erfgoedcel Denderland organiseert in het kader van het project Santé gezellige Wikipedia-schrijfsessies rond de rijke biercultuur van de streek.

We duiken samen in verhalen over brouwerijen en volkscafés uit Denderland en maken ze zichtbaar op Wikipedia.

Geen ervaring nodig — we helpen je op weg met bronnen, laptops en begeleiding.
📍 29 november 2025 – De Cabere, Gotegemstraat 17, Haaltert
📍 13 december 2025 – Grand Café Des Arcades, Statieplein 8, 9300 Aalst
🕐 13.30 – 17.00 uur
📧 Inschrijven via info@erfgoedceldenderland.be
👀 Info nalezen kan hier.

💡 WikidataCon 2025 – Save the Date!

[bewerken]
animated image background with static text announcing event title, dates and theme, along with series of QID's and Labels
Animated Header for the WikidataCon 2025 Conference

31 oktober – 2 november 2025 – online

[bewerken]

De WikidataCon 2025, georganiseerd door Wikimedia Deutschland, brengt opnieuw de wereldwijde Wikidata-community samen!

Tijdens deze driedaagse online conferentie staat open data centraal: projecten, samenwerking en kennisdeling over domeingrenzen heen — van onderzoek tot erfgoedinstellingen.
Iedereen kan deelnemen aan het online programma, met bijdragen uit alle hoeken van de wereld. Lokale groepen worden aangemoedigd om eigen satellite events te organiseren.
📅 Wanneer: 31 oktober – 2 november 2025
💻 Waar: Online (met lokale satellietevents)
🔗 Programma: pretalx.com/wikidatacon-2025/schedule
➡️ Meer info volgt via de WikidataCon-pagina.

itWikiCon 2025 – Catania, 7–9 november

[bewerken]
ItWikiCon 2025

De jaarlijkse itWikiCon brengt de Wikimedia-gemeenschap van de Italiaansstalige projecten samen.

Dit jaar vindt de conferentie plaats in het hart van Catania, in het prachtige Palazzo Biscari, met extra activiteiten en rondleidingen van 4 tot 10 november. De conferentie wordt georganiseerd met steun van Wikimedia Italia en Wikimedia Zwitserland, onder het patronaat van de Regio Sicilië.

📅 Wanneer: 7–9 november 2025
📍 Waar: Palazzo Biscari, Catania (Italië)
🔗 Meer info: itWikiCon 2025

Contacteer ons

[bewerken]

Activiteiten Fiscale gift Helpdesk

Bron

[bewerken]

Licentie

Logo Wikimedia België De eerste versie van dit bericht is afkomstig van be.wikimedia.org, de tekst kan op Wikinieuws zijn aangepast. Reproductie is toegestaan onder de licentie Creative Commons Attribution-ShareAlike