Minister Blok in opspraak door onder meer de uitspraak dat Suriname een 'failed state' is

18 juli 2018

Tijdens een bijeenkomst met Nederlanders die bij internationale organisaties werken, vorige week in Den Haag, deed minister Stef Blok controversiële uitspraken die vandaag door het nieuwsprogramma Zembla naar buiten zijn gebracht. De bijeenkomst werd door rond de tachtig mensen bijgewoond. Op zijn uitspraken wordt heftig gereageerd. Het is de tweede keer dat een minister van Buitenlandse Zaken van het kabinet-Rutte III in opspraak raakt.

Uitspraken

Tijdens de bijeenkomst deed de minister uitspraken waarvan de beelden aan Zembla werden doorgespeeld. Uitspraken die voor ophef zorgden zijn:

"Noem mij een voorbeeld, van een multi-etnische of multiculturele samenleving, waar de oorspronkelijke bevolking nog woont .... En waar een vreedzaam samenlevingsverband is. Ik ken hem niet."
"Dus de partijen in Suriname zijn niet langs etnische lijnen opgedeeld? Een functionerende rechtstaat en democratie? ... Suriname is een failed state. En dat heeft ernstig te maken met de etnische opdeling."
"Singapore is inderdaad een klein mini-landje, extreem selectief in z’n migratie … Die laten geen arme migranten toe. Ja, eventueel voor de schoonmaak."
"Als je in Benoordenhout woont, is het hartstikke leuk om op zondag naar de Turkse bakker te gaan. Je hebt ook geen last van een aantal bijeffecten. Maar als je er middenin woont, heb je enorm last."
"Waarschijnlijk zit ergens diep in onze genen dat we een overzichtelijke groep willen hebben om mee te jagen of om een dorpje te onderhouden. En dat we niet goed in staat zijn om een binding aan te gaan met ons onbekende mensen."
"Loop eens over straat in Warschau of in Praag, daar lopen helemaal geen gekleurde mensen. Die mensen zijn binnen een week weg. Worden letterlijk waarschijnlijk in elkaar geslagen. Die hebben daar geen leven."

Reactie van minister Blok

Zembla vroeg de minister om een reactie. Hij reageerde met: "Op 10 juli heb ik tijdens een besloten bijeenkomst met Nederlanders gesproken die werkzaam zijn bij internationale organisaties. Mijn doel was een open uitwisseling te stimuleren en van de deelnemers hun ervaringen te horen. Mijn inbreng tijdens de vraag & antwoordsessie van de bijeenkomst was er deels op gericht te prikkelen. Tijdens de besloten bijeenkomst heb ik illustraties gebruikt die in het publieke debat ongelukkig kunnen overkomen."

Reacties uit de Nederlandse politiek

Bloks eigen partij (VVD) en coalitiepartner D66 namen vandaag meteen afstand van zijn uitspraken. Han ten Broeke (VVD), ooit genoemd als mogelijk opvolger van Bloks voorganger Halbe Zijlstra, noemde de uitlatingen lomp en zei verder: "Niemand zal beweren dat Suriname een modelstaat is, maar de minister had deze punten ook kunnen maken met een minder lompe woordkeus." Kees Verhoeven (D66) vindt het onbegrijpelijk dat Blok de uitspraken gezien zijn portefeuille heeft gedaan: "De taak van de minister van Buitenlandse Zaken is om diplomatieke betrekkingen te onderhouden." Daarnaast liggen de uitspraken van Blok niet in lijn met het kabinetsbeleid. Slechts Geert Wilders is het volledig eens met de minister. Vluchtelingenwerk noemde de reacties ministeronwaardig.

Reacties uit Suriname

In Suriname heeft onder meer André Misiekaba gereageerd, de fractievoorzitter van de Nationale Democratische Partij van zittend president Desi Bouterse. Hij heeft zijn twijfels of Blok ooit in Suriname is geweest. Door het afhouden van Suriname zelf heeft Nederland overigens geen diplomatieke banden op ambassadeursniveau meer met Suriname. Bezoeken op ministersniveau vinden daarom al jaren niet meer plaats. Misiekaba vindt verder dat Blok met zijn kritiek op de multi-etnische samenleving in Suriname uitgerekend datgene noemt, waar Suriname internationaal juist veel lof over oogst. Om meer te leren, adviseert Misiekaba Blok om eens een keer over Suriname te praten met zijn Franse ambtsgenoot op BuZa, Jean-Yves Le Drian.

Chan Santokhi, leider van de grootste oppositiepartij VHP, denkt dat Blok onvoldoende op de hoogte is van de actuele ontwikkelingen in Suriname. "Suriname is een multiculturele samenleving waar alle bevolkingsgroepen vreedzaam naast elkaar leven ... Dat Suriname onder deze regering gedaald is tot een land dat door sommigen wordt aangeduid als een 'failed state', ligt niet aan haar multiculturele bevolkingssamenstelling ... [maar aan] een gebrek aan goed bestuur en ongebreidelde corruptie tot op het hoogste niveau," aldus Santokhi.

Excuses van Blok

24 juli 2018
Minister blok heeft in de afgelopen dagen geleden zijn excuses aangeboden aan Suriname, Aruba, Curaçao en Sint Maarten.^[1] Suriname reageerde daar weer op en vindt de "povere" reactie van de minister niet genoeg, omdat er ook excuses aan het Surinaamse volk gericht hadden moeten worden en Blok zijn uitspraak had moeten intrekken.^[2]